ΙΕΡΑ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΞΑΝΘΗΣ
ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΕΩΡΙΟΥ
ΞΑΝΘΗ 21-02-2016
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
«ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ»
Μὲ
ἱερὸ ἐνθουσιασμὸ ὁ φαρισαῖος ὑμνεῖ τὸν ἑαυτό του. Τὸν θαυμάζει, διακηρύττει τὴν
ἁγιότητα καὶ τὴν ὑπεροχή του. Δὲ μοιάζει αὐτὸς μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, ποὺ
εἶναι βουτηγμένοι στὴν κλεψιά, τὴν τοκογλυφία, τὴν ἀνηθικότητα. Μέσα στό
ὑπεροπτικό του παραλλήρημα ἀναφέρεται περιφρονητικά στόν τελώνη πού προσεύχεται
μαζί του. Ὁ ὑπερήφανος, ὅταν πρόκειται νὰ τονίσει τὴν ὑπεροχή του, λίγο
νοιάζεται ἂν μειώνει τοὺς ἄλλους.
Δέν
εἶναι ὡστόσο λίγες οἱ φορές πού καί ἐμεἶς βαδίζουμε στά ἴχνη του. Ἂς
ἀναλογισθοῦμε κι ἐμεῖς, ὑπερτιμώντας τὶς πράξεις καὶ τὰ προσόντα μας, πόσες
φορὲς ἀναπαυόμαστε στὶς ψεύτικες δάφνες τῶν ἱκανοτήτων καὶ τῶν ἐπιτευγμάτων
μας. Ἔχουμε χρήματα, εἴμαστε μορφωμένοι; Ἕνα αἴσθημα ὑπεροχῆς μᾶς κυριεύει. Ἡ
λαχτάρα νὰ ὑψώσουμε και νὰ προβάλουμε τὸν ἑαυτό μας μπορεῖ νὰ μολύνει ἀκόμα καὶ
καλὲς προσπάθειες, ὅπως ἡ προσευχή. Ὑπάρχουν φορές πού κάνουμε τό καλό γιά
ἐπίδειξη καί ἡ παραφροσύνη τῆς ὑπερηφάνειας φτάνει στό κατακόρυφο.
Ἐξετάζουμε
μὲ ζῆλο τὴ ζωὴ τῶν ἄλλων. Ἀνθρώπινα μικροσφάλματα τῶν ἄλλων τὰ θεωροῦμε
ἐγκλήματα. Καὶ δὲ μένουμε ὡς ἐκεῖ. Ἐπιζητοῦμε εὐκαιρία νὰ τὰ φέρουμε στὴ
δημοσιότητα, γιὰ νὰ φανεῖ ἡ δική μας ὑπεροχή. Παιδί τῆς περηφάνειας εἶναι ἡ
περιφρόνηση, τό κακόμορφο τέκνο μιᾶς σκληρῆς μητέρας.
Ἡ
λανθασμένη στάση ἔναντι τοῦ ἑαυτοῦ μας καὶ τῶν ἄλλων, ποὺ ὑπάρχει στὸ φαρισαϊκὸ
φρόνημα, συνδέεται μὲ μιὰ λανθασμένη στάση ἔναντι τοῦ Θεοῦ. Στὴν προσευχὴ τοῦ
τελώνη ὁ Θεὸς εἶναι τὸ ὑποκείμενο∙ «ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ».
Ἀντίθετα, στὴν προσευχὴ τοῦ Φαρισαίου, ὑποκείμενο εἶναι τὸ ἐγώ του∙ «ὁ Θεός,
εὐχαριστῶ σοι, ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί». Αὐτὴ εἶναι ἡ ρίζα τοῦ φαρισαϊοῦ
ἁμαρτήματος: ὅταν κέντρο τῆς ὑπάρξεώς μας δὲν εἶναι ὁ Θεός, ἀλλὰ ὁ ἀσήμαντος
ἑαυτός μας. Πρόκειται γιὰ μιὰ καταστροφικὴ ἀλλοτρίωση. Τὰ ἁμαρτήματα τοῦ
τελώνου μπορεῖ νὰ ἔχουν διαβρώσει τὴν ψυχή του, στὸ βάθος της ὅμως διατηρεῖ τὴ
νοσταλγία γιὰ τὸ Θεό.
Ἀντίθετα
ἡ οἴηση τοῦ Φαρισαίου ναρκώνει καὶ δηλητηριάζει τὸ κέντρο τῆς ὑπάρξεώς του,
κρυμμένη πίσω ἀπὸ μιὰ φαινομενικὴ λάμψη. Τελικά, ἡ ἀπόδοση τῶν ἐπιτευγμάτων μας
στὸν ἑαυτό μας, σημαίνει ἄρνηση τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ. Ἡ προσευχή, ἡ εὐγενέστερη
πράξη τοῦ ἀνθρώπου, μᾶς καταδικάζει ὅταν δὲν γίνεται μὲ ταπείνωση καὶ μὲ ἀγάπη
γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Καὶ αὐτὸ μᾶς διδάσκει ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ Περικοπή.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
