Ἡ
συνδιακονία τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ
Ὅποιος
ἔχει ἐπισκεφθεῖ κάποιο μοναστήρι
θὰ ἔχει διαπιστώσει ὅτι ὑπάρχει ἕνας μεγάλος ἀριθμὸς ἀδελφῶν οἱ ὁποῖοι
διακονοῦν στὴν ἐκκλησία. Ὅλοι τους εἶναι ἀθόρυβοι ἀλλὰ ἀεικίνητοι,
σβέλτοι ἀλλὰ τὸ μόνο ποὺ ἀκούγεται εἶναι τὸ θρόισμα τοῦ ράσου καθὼς
γλιστράει ἁπαλὰ στὸ δάπεδο.
Αὐτὲς
οἱ ὄμορφες κινήσεις τῶν ἀδελφῶν δημιουργοῦν μιὰ ὄμορφη εἰκόνα τῆς
συνδιακονίας τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι διακονοῦν τὴν λατρεία
τοῦ Ἑνὸς ἀλλὰ ταυτόχρονα διακονοῦν τοὺς πάντες, τὸν Ἡγούμενο, τοὺς ἀδελφούς,
τοὺς ἐπισκέπτες, τοὺς ἀδελφοὺς ἐκτὸς μοναστηριοῦ ποὺ ζητοῦν κάποια
βοήθεια, προσευχὲς καὶ δεήσεις κλπ. Κανένας δὲν ξεχωρίζει καὶ κανένας
δὲν καταφρονεῖται. Αὐτὴ ἡ εὐλογημένη ἐργατικὴ κυψέλη, μὲ τὴν ἱεραρχία
καὶ τὴν τάξη της, θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ὅτι ὁμοιάζει μὲ τὴν διακονία
τῶν λειτουργικῶν πνευμάτων, τῶν ἀγγελικῶν ταγμάτων δηλαδή, τὰ ὁποῖα
ἀενάως ὑμνοῦν, δοξολογοῦν καὶ διακονοῦν στὴν θριαμβεύουσα Ἐκκλησία
τὸ Οὐράνιο Θυσιαστήριο.
Ἡ
πείρα τῆς Ἐκκλησίας λέει ὅτι ἡ εὐλογημένη αὐτὴ διακονία ἀποτελεῖ
καρπὸ ὑπακοῆς, εὐλαβοῦς προσευχητικῆς στάσεως, συστηματικῆς ἐκμάθησης
καὶ σταδιακῆς κατηχητικῆς προόδου, διευκολύνει τὸ ἔργο τῶν λειτουργῶν,
προσφέρει νόημα, εὐλογία, τιμὴ καὶ οὐράνιο μισθὸ στὸν διακονητή.
Μὲ ἄλλα λόγια ἀναδεικνύει τὸ ἀπαραίτητόν του κάθε ἐνεργοῦ μέλους
τῆς Ἐκκλησίας ὥστε νὰ συντελεῖται ἁρμονικά το ἰδιαίτερα σημαντικὸ
ἔργο τῆς συνιερουργίας λαοῦ, κλήρου, οὐρανίων δυνάμεων, τοῦ χοροῦ
τῶν ἁγίων καὶ τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τὸ ἀναλύει πολὺ ὄμορφα στὴν Ἃ΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ (15,
39-41) «οὐ πάσα σὰρξ ἡ αὐτὴ σάρξ, ἀλλὰ ἄλλη μὲν ἀνθρώπων, ἄλλη δὲ σὰρξ
κτηνῶν, ἄλλη δὲ ἰχθύων, ἄλλη δὲ πετεινῶν καὶ σώματα ἐπουράνια,
καὶ σώματα ἐπίγεια· ἂλλ ἑτέρα μὲν
ἥ των ἐπουρανίων δόξα, ἑτέρα δὲ ἥ των ἐπιγείων, ἄλλη δόξα ἡλίου,
καὶ ἄλλη δόξα σελήνης, καὶ ἄλλη δόξα ἀστέρων· ἀστὴρ γὰρ ἀστέρος διαφέρει
ἐν δόξη. Ἔτσι καὶ ἡ διακονία κάθε πιστοῦ εἶναι διαφορετικὴ ἀλλὰ
κατὰ πάντα ὡραία καὶ μοναδική. Δὲν ὑπάρχει στὴν Ἐκκλησία ἀταξία
καὶ ἐγωιστικὸς ἀνταγωνισμὸς ἀλλὰ ὁ Θεὸς εὐλογεῖ καὶ τὸ ἐλάχιστο,
καὶ τὸ κάνει νὰ φαίνεται σημαντικό, ἀπαραίτητο, ὄμορφο καὶ μοναδικό.
Τόση Χάρη δίνει ὁ Θεὸς στοὺς διακόνους Του ὥστε χαρίζει τὴν δυνατότητα
καὶ στὸν ἄνθρωπο νὰ συμμετέχει ἐνεργὰ στὰ τελούμενα τῆς Ἐκκλησίας
καὶ νὰ μὴν εἶναι ἕνας παθητικὸς ἀποδέκτης τῶν Μυστηρίων καὶ τῶν Δωρεῶν.
Λαμβάνοντας
λοιπὸν ὅλα τα παραπάνω ὑπόψη μας, θὰ πρέπει νὰ προσπαθοῦμε νὰ εἶναι
ἀνάλογη καὶ ἡ δική μας διακονία στοὺς ἐνοριακοὺς ναούς. Πόσο ὄμορφη
εἶναι ἡ εἰκόνα μιᾶς ἐνορίας ὅπου συμμετέχουν πολλοὶ ἄνθρωποι μὲ χαρά,
μὲ χαμόγελο, μὲ τάξη, μὲ χαμαικοιτία, μὲ εὐγένεια, μὲ σιωπὴ καὶ ἡσυχία.
Ὅταν ὑπάρχει ἐργατικότητα, κατανόηση, ἀλληλοϋποστήριξη, ἀλληλοπεριχώρηση,
σεβασμὸς καὶ εὐλάβεια. Τότε ζοῦμε πραγματικὰ μὲ ἐνθουσιασμὸ (γινόμαστε
ἔνθεεοι), σκεπάζονται τὰ λάθη καὶ οἱ παραλείψεις, ζοῦμε «ἐν μετανοία
καὶ χάριτι, ἐν ἐλέει καὶ οἰκτιρμοῖς».
Ἀντιθέτως,
πόσο ἄσχημο καὶ ἀπωθητικὸ εἶναι τὸ βλέπουμε βλοσυρὰ βλέμματα, ἐκνευρισμό,
ἀνταγωνισμό, ἐπίδειξη, παθητικότητα, μιζέρια, βαρεμάρα, τεμπελιά,
ἀνευλαβικότητα, ἀδιακρισία, ὑπερβολικὲς ἐκφράσεις θρησκευτικότητας
οἱ ὁποῖες γίνονται γιὰ τὸ θεαθῆναι. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ ὁ πιστὸς δὲν
προσέχει τὸν ἑαυτό του καὶ ἀφήνεται ἀχαλίνωτος στὴ γνώμη του, στὸν ἐγωισμό
του, στὴν τρυφυλότητα καὶ ἀναζητάει προσωπικὴ ἀναγνώριση τότε
παύει ἡ ἑνότητα καὶ γινόμαστε αὐτοαναφερόμενοι δηλαδὴ λατρεύουμε
τὸ αὐτοείδωλό μας.
Λέει
ὁ Μέγας Ἀντώνιος στοὺς ἀσκητικοὺς κανόνες του ὅτι ὅταν προσεύχεσαι
καὶ μνημονεύεις τὸν Θεό, τακτοποίησε τὸ ἔνδυμά σου μὲ τὸ ὁποῖο εἶσαι
ἐνδεδυμένος σὰν νὰ εἶναι φτερὰ μὲ τὰ ὁποῖα θὰ πτερυγίσεις πάνω ἀπὸ
τὴν θάλασσα τοῦ πυρός. Δηλαδὴ ὁ Ἅγιος δίνει σημασία ὅταν προσευχόμαστε
εἴτε στὴν ἐκκλησία εἴτε στὸ δωμάτιό μας νὰ προσέχουμε τὶς ἐκφράσεις
μας καὶ τὴν στάση μας ὥστε νὰ ἀποτελοῦν μέρος τῆς προσευχῆς μας. Τὰ χασμουρητά,
ὁ συνωστισμός, οἱ ἄσκοπες ὁμιλίες,
τὰ ἐμπαθῆ βλέμματα, ἡ μὴ ἁρμόζουσα
στάση καὶ γλώσσα τοῦ σώματός μας, ἀκόμη καὶ τὰ ἀπρόσεχτα ροῦχα μας καὶ
ἡ εἰκόνα μᾶς δηλώνουν το ὅτι βρισκόμαστε μακράν του Θεοῦ.
Πολὺ
πετυχημένα λέει ὁ μακαριστὸς Προηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σίμωνος
Πέτρας ἀρχιμ. Αἰμιλιανὸς ὅτι πρέπει ὁ πιστὸς νὰ εἶναι ἄξιος τιμῆς
καὶ ἐπαίνου χωρὶς ποτὲ ὁ ἴδιος νὰ ἐπιζητεῖ ἔπαινο ἢ τιμή. Τόσο πολὺ πρέπει νὰ προσέχουμε τὸν ἑαυτό
μας καὶ νὰ τὸν καλλιεργοῦμε πνευματικά. Εἰδάλλως, ἂν σκανδαλίσουμε κάποιο
ἀδελφὸ παίρνουμε κρίμα καὶ ἡ διακονία μᾶς δυσαρεστεῖ τὸν Θεό.
Ἀς
θυμόμαστε λοιπὸν τὶς παραινέσεις τὸν ἁγίων πατέρων καὶ ἃς προσπαθοῦμε
νὰ τὰ ἐφαρμόζουμε ὅσο εἶναι δυνατό. Ἀς δοῦμε ἐπίσης καὶ κάποιες προτάσεις.
Ὁ ἱερέας θὰ πρέπει νὰ δίνει εὐκαιρίες στοὺς πιστοὺς καὶ νὰ τοὺς προετοιμάζει
ὥστε νὰ διακονοῦν ὅπως ἁρμόζει στὴν Ἐκκλησία. Ἐννοεῖται πὼς δὲν γίνεται
αὐτὸ ἀπὸ τὴν πρώτη μέρα ἀλλὰ μὲ τὸν χρόνο, τὴν συνεργασία, τὸν διάλογο
καὶ τὴν καλοπροαίρετη διάθεση
μπορεῖ νὰ ἀποδώσει. Οἱ ψάλτες κατόπιν συνεννόησης μὲ τὸν ἱερέα θὰ
πρέπει νὰ τηροῦν τὸ τυπικὸ καὶ νὰ προετοιμάζονται κατάλληλα στὶς μέρες
ποὺ ἐφαρμόζονται ἰδιάζουζες περιπτώσεις τυπικοῦ. Ὅταν ἔρχεται
κάποιος ἄγνωστος ἢ ἐπισκέπτης στὸ ναὸ δὲν θὰ πρέπει νὰ τὸν κοιτάζουμε
μὲ ἀδιακρισία καὶ ἐξεταστικότητα ἀλλὰ στὸ τέλος τῆς ἀκολουθίας
νὰ τὸν καλωσορίζουμε καὶ νὰ τὸν δεχόμαστε μὲ ἀγάπη, προσφέροντάς
του ἕνα κέρασμα. Στὶς πανηγύρεις θὰ πρέπει νὰ συμμετέχουν μὲ χαρὰ οἱ
πιστοὶ στὸν ἐξωραϊσμὸ καὶ τὴν καθαριότητα
τοῦ ναοῦ καὶ νὰ συνεργάζονται ὅλοι θέτοντας ὡς στόχο τὸ συμφέρον τοῦ
ναοῦ.
Ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι οὐτοπίες καὶ συναισθηματισμοὶ ἀλλὰ εἶναι ἡ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ τοῦ Εὐαγγελίου. Ἂν ὅλοι εἶναι εὐγενικοί, καλόπιστοι, ἔχουν σεβασμὸ καὶ διακονοῦν μὲ προσευχὴ καὶ προσοχὴ τότε οἱ ἐνορίες ἀποκτοῦν μιὰ δυναμικὴ καὶ γίνονται τόποι ἀναψυχῆς καὶ πνευματικῆς ἀνάτασης. Καὶ τὸ σημαντικότερο εἶναι ὅτι θὰ ἀξίζουν ἐπαίνου καὶ τιμῆς καὶ θὰ ἀποτελοῦν ζωντανὲς εἰκόνες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.